Het gemiddelde Amerikaanse huishouden heeft meer dan 40 afzonderlijke stopcontacten voor gloeilampen. Ondanks de alomtegenwoordigheid van deze verlichtende technologie is de vorm van de gloeilamp een beetje een mysterie, zelfs voor zijn vaste gebruikers. Waarom tenslotte een lamp? Waarom geen lichtkubus? Of een licht prisma?
Welnu, volgens Derek Porter, universitair hoofddocent Lichtontwerp aan Parsons, is de reden - zoals vele technische hoogstandjes - een van 'technische, praktische overwegingen' die zijn gericht op het vermogen van de lamp om een kamer te verlichten.
Zoals degenen die in de geometrieklasse opletten zich misschien herinneren, is een bol de enige vorm waarin het centrum op gelijke afstand ligt van alle punten op het oppervlak. Met andere woorden, er is geen snelkoppeling vanuit het midden van een bol naar de buitenranden - alle paden zijn even lang. Nu, als het gaat om een lamp, vooral van de matte variëteit, is het erg belangrijk dat de wolfraamgloeidraad - het horizontale stuk dat het licht levert - even ver is van alle punten op de lamp. Dit komt omdat, volgens Porter, het matte oppervlak - in plaats van het wolfraam - in wezen 'de lichtbron zelf' wordt.
Dus, om de "gelijkmatige, in alle richtingen verdeelde lichtverdeling" te produceren die onze kamers verlicht, moet de wolfraamgloeidraad zich in het "middelpunt" van de lamp bevinden en elk van de randen ervan met een gelijkmatige intensiteit van de helderheid douchen. Gezien het feit dat de eerste fabrikanten van de lamp - die rond 1879 werkten - geen dummy's waren als het ging om wiskunde, begrepen ze dat de eenvoudigste manier om dit resultaat te bereiken zou zijn om bollen in een afgeronde vorm te produceren, door de gloeidraad in het midden te plaatsen.
In de afgelopen jaren zijn echter veel kopers van gloeilampen afgestapt van de originele gloeilamp met wolfraamfilamenten naar LED's en spaarlampen, zowel vanwege hun energie- als geldbesparende eigenschappen. Ondanks dat het niet langer nodig is om de juiste relatie tussen een stuk wolfraam en de buitenranden van de lamp te garanderen, blijven veel lampen in de originele, traanvorm. De reden, zegt Porter, is de standaardisatie die gangbaar is in de productie.
Toen de originele lamp werd geproduceerd, moesten bedrijven reflectorsystemen maken - de onderdelen die het licht van de lamp huisvesten en richten, hetzij in een plafond of een lantaarnpaal - die passen bij de vorm van de lampen die op dat moment werden geproduceerd. Om een gelijkmatige lichtverdeling te bereiken die consumenten wilden, vroeg dit meestal om een afgeronde, parabolische vorm. Na verloop van tijd werden deze constructies gestandaardiseerd voor de industrie, zodat zelfs "naarmate de technologie verfijnder is geworden", zegt Porter, de vorm van de lamp "dat vroege patroon blijft volgen op basis van zijn compatibiliteit met deze ontwikkelde systemen."
Als dat allemaal nogal hightech klinkt, biedt Porter een beter verteerbaar exemplaar. Zelfs "zoiets elementair als de veerklem die de schaduw boven uw tafellamp houdt", zegt hij, helpt bij het bepalen van de vorm die gloeilampen aannemen - en zal dat in de nabije toekomst blijven. En voor meer fascinerende feiten over de dingen die je dagelijkse leven bevolken, mis deze 27 verbazingwekkende feiten over huishoudelijke voorwerpen niet.
